El Nino sıcaklıkları geldi: Küresel ısınmada korkutucu eşik aşılacak


Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) bugün yaptığı açıklamada, önümüzdeki beş yılın bunaltıcı geçeceğinin neredeyse garanti olduğu aktardı. İklim değişikliği gezegenin temel sıcaklıklarını çoktan yükseltti. Şimdi, El Nino olarak bilinen bir hava modeli, bu yılın ilerleyen dönemlerinde devreye girdiğinde gezegeni çok daha ısıtacak. Bu bağlamda daha şiddetli kuraklık ve hava olayları meydana gelecek.

WMO Genel Sekreteri Petteri Taalas yaptığı basın açıklamasında, El Nino ve iklim değişikliğinden gelen bu bire iki yumruğun “küresel sıcaklıkları bilinmeyen bir bölgeye itmesinin beklendiğini” ifade etti. “Bunun sağlık, gıda güvenliği, su yönetimi ve çevre için geniş kapsamlı sonuçları olacak. Hazırlıklı olmamız gerekiyor’’ diyerek uyarıda bulundu.

Gelmiş geçmiş en sıcak yılı yaşayacağız

WMO’nun bugün yayınladığı rapora göre, önümüzdeki beş yıldan birinin kayıtlara geçen en sıcak yıl olma ihtimali yüzde 98. Ayrıca beş yıllık dönemin tamamında ortalama sıcaklığın önceki beş yıldan daha sıcak olma olasılığının da yine yüzde 98 olduğu raporda belirtiliyor.

Bununla birlikte küresel sıcaklıklar şimdiden yükselmeye başladı. WMO’nun Ocak ayında bildirdiğine göre, son sekiz yıl kayıtlara geçen en sıcak sekiz yıl oldu. Sadece son birkaç yılda, aşırı sıcaklıkların getirebileceği dudak uçuklatan hasara tanık olduk. Bunlar arasında ilk akla gelen geçen yılın Temmuz ayında serin ve bulutlu olmasıyla ünlü Birleşik Krallık’ta sıcaklıkların ilk kez 40 santigrat derecenin üzerine çıkması oldu. Çin geçen yıl kayıtlara geçen en şiddetli sıcak hava dalgasını yaşadı. Kuzey Amerika’da şimdiye kadar kaydedilen en aşırı yaz sıcak dalgası 2021’de ciddi tahribatlara neden oldu.

El Nino nedir?

Tüm bunlar, Eylül 2020’den bu yılın Mart ayına kadar süren nadir ve alışılmadık derecede uzun süreli La Nina’nın hafifletici etkilerine rağmen gerçekleşti. La Nina’yı doğrudan El Nino’nun tam tersi olarak düşünebilirsiniz. La Nina, gezegen üzerinde soğutucu etkisi olan bir hava modelidir. El Nino sıcaklıkları, Pasifik Okyanusu’nda meydana gelen ve küresel iklim üzerinde önemli etkileri olan bir olaydır. El Nino, Pasifik Okyanusu’nun doğu ve orta kesimlerinde yüzey sıcaklığının normalden yaklaşık 0.5°C veya daha fazla artmasına neden olmakta. Bu sıcaklık artışı, okyanus akıntılarını, atmosfer basıncını ve rüzgar sistemlerini (Alizeler) değiştirerek küresel etki oluşturmakta. El Nino iklim olayları genellikle 2 ila 7 yılda bir ortaya çıkar ve 9 ila 12 ay kadar sürebilir.  

Tahminlere göre El Nino, Mayıs ve Temmuz ayları arasında şekillenerek en azından kışa kadar sürecek. El Nino’nun küresel sıcaklıkları etkilemeye başlamasının bir yıl kadar sürebileceği düşünülüyor. Yani 2024 ve sonrası özellikle daha sıcak olacak diyebiliriz.

Korkutucu eşik yüzde 66 ihtimalle aşılacak

Şu anda 2023 ile 2027 yılları arasında en az bir yıl boyunca yıllık ortalama küresel sıcaklığın sanayi öncesi dönemden (yani fosil yakıtların yakılmasının gezegeni ısıtacak kadar sera gazı kirliliği yaratmasından önce) 1,5 santigrat dereceden daha fazla yükselme ihtimali yüzde 66 olarak hesaplanmış durumda.

Açık olmak gerekirse, 1,5 derecelik ısınma çok büyük bir olay. 2015 Paris iklim anlaşması dünyanın bu eşiğin ötesinde ısınmasını engellemeye çalışmak için kabul edildi. Şu ana kadar gezegen, sanayi öncesi seviyelerin yaklaşık 1,1 santigrat derece üzerinde ısındı – bu da bugün gördüğümüz daha aşırı hava koşullarının ana itici gücü. WMO dünyanın önümüzdeki beş yıl içinde 1.5 derece hedefini sadece geçici olarak aşacağını öngörüyor.

Kritik eşiğin aşılma ihtimali yüzde 0’dı

WMO’nun raporunda “Bu rapor, Paris anlaşmasında belirtilen ve uzun yıllar boyunca uzun vadeli ısınmayı ifade eden 1.5°C seviyesini kalıcı olarak aşacağımız anlamına gelmiyor. Ancak WMO, 1.5°C seviyesini artan sıklıkta geçici olarak aşacağımız alarmını veriyor” ifadelerine yer verildi.

Çok değil, bundan 8 yıl önce, 2015 yılında dünyanın 1,5 santigrat derecenin üzerinde ısınma yaşama ihtimali neredeyse sıfırdı. Ve 2021’de bu olasılık sadece yüzde 10’du. 2022’de bu oran yüzde 50 oldu. Ancak bugün farklı bir dünyada yaşıyoruz ve iklim değişikliğiyle mücadele etmek için hızlı bir şekilde harekete geçilmezse Dünya çok daha agresifleşecek diyebiliriz.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*