Çığır açan hava kirliliği araştırması çarpıcı sonuçlar buldu: Güvenli yer yok!

James Watt’ınn 1763 yılında icat ettiği buhar makinasıyla başlayan sanayi devriminden bu yana Dünya üzerinde çok şey değişti. Değişmeyen tek şey ise durmaksızın atmosferin kirlenmesiydi. Yapılan yeni bir çalışmaya göre Dünya nüfusunun neredeyse tamamı temiz hava soluyamıyor. Hatta daha ilginç olan şey ise, 1800 yılında 1 milyar nüfusu olan Dünya’mız üzerinde yaşayan 8 milyar insan, gerçek “temiz” havadan habersiz olması.

Sadece 8 milyon insan “temiz” havada yaşıyor

Lancet Planetary Health dergisinde 6 Mart’ta yayınlanan çığır açıcı bir çalışmaya göre, dünya nüfusunun sadece yüzde 0,001’i Dünya Sağlık Örgütü tarafından tavsiye edilen güvenlik düzeylerinin altındaki PM2,5 seviyelerine maruz kalıyor. Başka bir deyişle, sadece 8.000.000 insan temiz hava soluyor.

Hava kirliliği izleme istasyonlarının eksikliği, yerel, ulusal, bölgesel ve küresel PM2.5 seviyesine maruz kalma hakkında bilgi eksikliğine yol açtığı belirtiliyor. Monash Üniversitesi tarafından yapılan yeni bir çalışma, PM2.5’in son yıllarda dünya çapında nasıl değiştiğine dair türünün tek örneği bir harita sağladı. Çalışma, dış ortam hava kirliliğinin günümüzdeki durumu ve insanların sağlığını nasıl etkilediği konusunda kapsamlı bir analiz sunuyor. Daha da iyisi, elde edilen veriler politika yapıcıların, kamu sağlığı sektörü temsilcilerinin ve araştırmacıların hava kirliliğinin kısa ve uzun vadeli sağlık etkilerini daha doğru bir şekilde belirlemelerine ve azaltma planları oluşturmalarına yardımcı olabilir.

Havası en kirli ve en temiz yerler

Yapılan çalışmada 2019’a kadar olan son 20 yılın verileri kullanıldı. Araştırmacılar, 2019’a kadar geçen yirmi yılda Avrupa ve Kuzey Amerika’daki günlük seviyelerin azaldığını keşfetti. Bununla birlikte, Güney Asya, Avustralya, Yeni Zelanda, Orta Amerika ve Karayipler’de seviyeler yükselmiş durumda. Buna ek olarak, Güney ve Doğu Asya’da günlerin yüzde 90’ından fazlasında havanın kirli olduğunun altı çiziliyor. Bu bölgelerde birinci ülke şaşırtıcı olmayacak bir şekilde Çin.

2000-2019 yılları arasında dünya genelinde yıllık ortalama PM2.5 seviyesinin 32.8 µg/m3 olduğu saptanmış. En yüksek PM2,5 seviyesinin Doğu Asya (50,0 µg/m3) ve Güney Asya (37,2 µg/m3) bölgelerine olduğu ve bunu Kuzey Afrika’nın (30,1 µg/m3) izlediği belirtiliyor.

Öte yandan Avustralya ve Yeni Zelanda (8.5 μg/m³), Okyanusya’daki diğer bölgeler (12.6 μg/m³) ve Güney Amerika (15.6 μg/m³) en düşük hava kirliliğine sahip bölgeler. Ancak bunların yıllık ortalama değerler olduğu, mevsimsel hareketlere bağlı olarak en temiz bölgelerde bile kirliliğin yükselebildiği belirtiliyor.