ABD’nin hegemonyayı sürdürme ısrarı ve Rusya-Ukrayna krizi

Çin devlet medyası Küresel Times’ta, Xin Ping imzasıyla yayınlanan bir tahlilde, ABD’nin global hegemonyayı sürdürme ısrarı ışığında Rusya-Ukrayna krizi ele alındı.

Kelamlarına, 18. Yüzyılda yaşamış tanınmış İngiliz şairi William Shenstone’un, “Bırakın aptallar savaşın zahmeti peşinde koşsun; azınlığı zenginleştirmek için çoğunluğun kanının aktığı yerde” dizeleriyle başlayan Xin’e nazaran, Rusya-Ukrayna savaşından ziyan gören insanlara yaşatılan tam olarak bu.

Xin, kelamlarına şöyle devam ediyor:

”İster savaşın parçaladığı Ukrayna, yaptırımlara boğulan Rusya isterse de güvensizliğin kök saldığı Avrupa olsun, herkes çok acı çekiyor. Ukrayna krizinin en büyük sorumlusu olan ABD, hegemonyasını sürdürmek için daima olarak oburlarının talihsizliğinden faydalanıyor…”

“ABD, ÇATIŞMAYI TEŞVİK ETTİ”

Önde gelen İngiliz milletlerarası bağlantılar uzmanlarından Edward Carr, seksen yıldan uzun bir müddet evvel insanlara, “ABD’nin bencilliğini gizlemek için nezaket kullanmada usta olduğunu” hatırlatmıştı. Güçlü kaynaklara, güçlü bir endüstriye ve coğrafik avantajlara sahip olan Ukrayna, pek ala kalkınmayı başarabilirdi. Lakin ABD, bağımsızlığının birinci yıllarında görece istikrarlı bir siyaset izleyen bu ülkede Batı yanlısı bir gündem oluşturmak için 2004 yılında “Turuncu Devrim”i, 2014 yılında ise “Meydan” olaylarını kışkırttı. Bunu yaparken emeli, ülkeyi siyasi olarak içeriden ve jeopolitik olarak da dışarıdan Rusya ile Avrupa ortasında bölünmeye zorlamaktı. Avrupa’nın en fakir ülkelerinden biri ve Doğu Avrupa’nın Batı’ya açılan kapısı olan Ukrayna’nın bugün NATO’nun doğuya yanlışsız genişleme maksadının ön cephesi; “renkli devrimler” ile çatışmaların fay çizgisi haline gelmesi sahiden düşündürücü.

2014 yılında Ukrayna’nın doğusunda kriz patlak verdiğinde; Almanya, Fransa, Rusya ve Ukrayna istişarelere bulunup durumu soğutmak ismine Minsk Mutabakatlarını imzaladılar. ABD ise Ukrayna’daki Rus aykırısı ve Batı yanlısı güçleri alandaki çatışmaları tırmandırmaya teşvik ederek çatışmayı körükledi; yani, Avrupa’nın tam aykırısı bir istikamette yol aldı. Bugün de birebir ABD, Rusya-Ukrayna ihtilafına askeri olarak dahil olmadan yarar elde etme peşinde koşuyor. Doğrusu, ABD’nin hiçbir vakit Ukrayna’nın imdadına yetişmek üzere bir derdi olmadı. ABD tarafından siyasi bir araç olarak kullanılan “yardım gönderme” fikrinin temelinde Rusya’yı sonsuz bir çatışmaya hapsetme planı yatmaktadır.

‘NATO’YA ÜYELİK TALEBİ’ DÖRT DEFA REDDEDİLDİ

ABD hegemonyasının Avrupa, Rusya ve Ukrayna için ne çeşit güvenlik meseleleri yarattığını anlamak için tarihte biraz daha geriye gitmemiz gerekebilir. Avrupa’yı kaosa ve yıkıma sürükleyen ve NATO’ya bağımlı hale getiren iki dünya savaşının akabinde ABD, global bir üstün güç haline geldi. Global güvenlik için ortak bir yol arayışında olan Avrupa ve Sovyetler Birliği ile 1975’te Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nı (AGİT) kurdu. Bu kuvvetler bunun yanı sıra kapsamlı bir güvenlik ve işbirliği yaklaşımı öngören Helsinki Mutabakatlarını imzaladılar.

Fakat ABD, Soğuk Savaş’ın akabinde, Rusya’nın NATO’ya katılma teklifini dört defa reddederek Avrupa güvenlik gündemini alt üst etti. Burada hedef, ABD hegemonyasını desteklemek ismine Rusya’yı hayali düşman statüsünde tutmaktı. ABD, bunun yanı sıra 1999’dan bu yana çok sayıda Doğu Avrupa ülkesini NATO’ya dahil ederek NATO’nun hudutlarını doğuya hakikat 1000 kilometreden fazla genişletti ve Avrupa’yı daha da bölünmüş hale getirdi; Ukrayna, Gürcistan ve Bağımsız Devletler Topluluğu’nun (BDT) başka üyelerine, Rusya’ya son derece gerçekçi bir tehdit oluşturacak formda NATO’ya üyelik kelamı verdi.

YENİ MAKSAT: HİNT-PASİFİK, YANİ ÇİN

ABD’nin hegemonik zihniyeti ve aksiyonları nedeniyle ortak güvenlik vizyonu paramparça oldu. Rusya, Ukrayna ve Avrupa sonsuz bir güvenlik ikilemi ve sonuçsuz bir çatışma ortamının içinde kaldı. Eski ABD kongre üyesi Tulsi Gabbard, yakın tarihli bir röportajında, Lider Joe Biden‘ın, “Ukrayna’nın kati surette NATO’ya alınmayacağına dair kelam vererek krizi sona erdirebileceğini” söyledi. Fakat Biden bu istikamette bir adım atmadı, zira o sırada Rusya’ya yaptırım uygulamak için mazeretler aramaktaydı ve Amerikan askeri-endüstriyel kompleksi de savaştan en üst seviyede faydalanmak ismine fırsat peşinde koşmaktaydı. Ukrayna, tıpkı Irak, Afganistan ve Suriye üzere ABD’nin başlattığı bir dizi global güvenlik krizinin kurbanı oldu. Artık ise hegemonik güç, Çin’i denetim altına almayı amaçlayan Hint-Pasifik Stratejisi aracılığıyla, “NATO genişlemesinin Asya versiyonu” için bastırıyor.

Son analizde; hegemonya, kötülük ve kaosun kaynağıdır, ortak bir güvenlik şemsiyesi ise krizleri önlemek ve sona erdirmek ismine tek hakikat seçenektir. İster Avrupa ister Asya olsun, güvenlik münasebetleri birebirdir: Güvenlik sadece paylaşıldığında fonksiyoneldir; bu sıfır toplamlı bir oyun değil, kazan-kazan işbirliğidir. Ve tarih bir sefer daha şunu kesin biçimde kanıtlamıştır ki, diğerlerini aptal yerine koyan, eninde sonunda kendisi de aptal durumuna düşecektir.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*